Ұлытау өңіріне серпін беретін стратегиялық жол

Ұлытау – тарих пен табиғат тоғысқан қасиетті мекен. Ел жадындағы ұлы оқиғалар мен елдік шешімдердің куәсі болған бұл өлкенің бүгінгі тынысы да кеңейіп келеді. Сол даму жолындағы маңызды жобалардың бірі – «Жезқазған – Қызылорда» республикалық маңызы бар автожолының құрылысы.
Бұл – жай ғана жол емес, өңірдің экономикалық, әлеуметтік, көлік-логистикалық мүмкіндігін арттыратын, тұрғындар өмірін жеңілдететін стратегиялық магистраль. Аталған жолдың салынуы Ұлытау облысын еліміздің оңтүстігімен және орталығымен тікелей байланыстырып, транзиттік әлеуетті ұлғайтып, инвестициялық тартымдылықты арттырады. Сонымен қатар, ауылдық елді мекендерге жол ашылып, жергілікті тұрғындар үшін жұмыс орындары құрылып, әлеуметтік нысандарға қолжетімділік артады.
Осы ірі жобаның мән-жайын білу мақсатында біз «ҚазақАвтоЖол» Ұлттық компаниясының Ұлытау облысы бойынша филиал директоры Мерей Шахарбаевқа бірқатар сауалдар жолдаған едік.

– Алдымен Жезқазған – Қызылорда автожолының құрылысы жайлы жалпы ақпарат берсеңіз. Бұл жоба несімен маңызды?
– «Қызылорда–Жезқазған» жобасы ағымдағы жылы басталып, құрылыс-монтаж жұмыстары қарқынды жүргізілуде. Жоба аясында 4 көпір, 96 су өткізгіш құбыр мен мал өткелдері, 5 демалыс алаңы және жылытылған санитарлық-гигиеналық нысандар салынуда.
Ұлытау облысының аумағынан өтетін бұл республикалық маңызы бар жол – еліміздегі көлік инфрақұрылымын жақсартуға бағытталған стратегиялық жобалардың бірі.
– Құрылыс жұмыстарының қазіргі қарқыны қандай? Қанша шақырым жол салынды?
– Қазіргі таңда 55 шақырым айналма жол толық пайдалануға берілді. Жолдың негізгі топырақ жұмысы – 810 мың текше метр, қиыршық таспен жабылған бөлігі – 12 шақырым. Сонымен қатар, 1600 метрге бірінші қабат асфальтобетон төселіп, 7 су өткізгіш құбыр орнатылды. Көпірлердің құрылысы басталды.
– Жобаны жүзеге асыруға қандай компаниялар тартылды?
– Бұл жобада төрт негізгі мердігер компания жұмыс жүргізуде.
Олар:
STECOL CORPORATION,
China Railway Construction,
China Civil Engineering Construction, China Railway First Group.
– Жол құрылысына қандай сапа стандарттары қойылып отыр?
– Жол құрылысы мемлекеттік стандарттарға және халықаралық FIDIC талаптарына сәйкес жүргізілуде. Қолданылатын материалдар мен жабын қабаттары заманауи зертханаларда тексеріліп отырады. Жұмыстың сапасына Жол активтерінің ұлттық сапа орталығы күнделікті бақылау жүргізеді.
– Қандай заманауи технологиялар қолданылып жатыр?
– Геосинтетикалық материалдар, полимерлі қоспалар, арнайы битумдар қолданылуда. Жоба аясында 3D жол карталары, GPS-мониторинг, лазерлік нивелирлер арқылы жұмыс дәлдігі арттырылып, адам факторы азайтылуда.
– Жобаның толық аяқталу мерзімі қашан?
– «Қызылорда–Жезқазған» (216–424 шқ.) автожолының құрылысы 2027 жылы толық аяқталады деп жоспарланған.
– Құрылыс барысында қандай қиындықтар болды?
– Ең басты қиындық – ауа райының күрт құбылуы. Жаздағы аптап ыстық пен қыстағы аяз құрылыс қарқынына әсер етуде.
– Жергілікті тұрғындарды жұмыспен қамту жағы қалай шешілуде?
– Ұлытау облысының жұмыспен қамтуды үйлестіру және әлеуметтік бағдарламалар басқармасымен бірлесіп бос орындар жәрмеңкесі ұйымдастырылды. Жобада жергілікті тұрғындар жұмысқа тартылып жатыр.
– Бұл жол екі өңірдің дамуына қалай әсер етеді?
– Бұл жол көлік қатынасын жақсартып қана қоймай, Жезқазған мен Қызылорда өңірлерінің экономикалық, әлеуметтік және инвестициялық әлеуетін арттырады. Сонымен қатар, Қазақстанның Қытай, Ресей және Еуропа бағытындағы транзиттік әлеуетін ұлғайтуға үлкен үлес қосады.
– Экологиялық қауіпсіздік мәселесі қалай ескеріліп жатыр?
– Жоба басталмас бұрын экологиялық сараптама жүргізілді. Құрылыс кезінде шаң-тозаңның таралуына қарсы су себіледі, қалдықтар арнайы полигондарға жеткізіледі. Ауа мен судың сапасы тұрақты бақыланып отырады.
– Жұмысшылардың қауіпсіздігі қалай қамтамасыз етілуде?
– Барлық жұмысшылар алдын ала және кезеңдік қауіпсіздік нұсқамалардан өтеді. Қорғаныс құралдары толығымен берілген. Құрылыс алаңында қауіпсіздік белгілері орнатылып, арнайы инженер күнделікті бақылау жүргізіп отырады.
– Қаражаттың тиімді жұмсалуы қалай бақылануда?
– Барлық сатып алулар мен келісім-шарттар электронды мемлекеттік сатып алу порталы арқылы ашық жүргізіледі. Техникалық қадағалау ұйымдары, ішкі аудит, тәуелсіз қаржылық бақылау және «ҚазАвтоЖол» ҰҚ АҚ тарапынан қатаң қадағалау бар. Сонымен қатар, қоғамдық бақылау механизмдері де іске қосылған.
– Қоғам тарапынан сын-ескертпелер болды ма?
– Иә, кейбір сын-пікірлер айтылды. Бұл – қалыпты жағдай. Халықтың ұсыныстары назарға алынып, кері байланыс тұрақты түрде жүргізілуде.
– Болашақта жол бойында қандай инфрақұрылым салу жоспарланған?
– Жоба аясында 5 демалыс орны, жылытылған гигиеналық нысандар, аялдамалар, жарық шамдар салу көзделген.
– Халыққа түсіндіру жұмыстары жүргізіліп жатыр ма?
– Иә. БАҚ арқылы және әлеуметтік желілерде (Instagram, Facebook) күнделікті ақпараттар жарияланып, халықпен байланыс орнатылуда.
– Әңгімеңізге рахмет.

Сұхбаттасқан
Ізтай БЕЛГІБАЙҰЛЫ.